در سالهای اخیر، تحصیل در ترکیه به یکی از مقاصد جذاب و پرطرفدار برای علاقهمندان به ادامه تحصیل در خارج از کشور تبدیل شده است. آمارها نشان میدهد که تعداد دانشجویان بینالمللی در دانشگاه ترکیه به طور چشمگیری افزایش یافته است. این محبوبیت روزافزون دلایل متعددی دارد؛ از هزینههای تحصیل و زندگی مقرونبهصرفه گرفته تا کیفیت بالای آموزش و اعتبار دانشگاههای ترکیه در سطح جهانی.
تحصیل در دانشگاه های ترکیه فرصتی استثنایی برای تجربهی یک محیط فرهنگی غنی، آشنایی با زبان و آداب و رسوم جدید و کسب مدارک تحصیلی معتبر و قابل قبول در سراسر دنیا فراهم میکند. بسیاری از دانشجویان بینالمللی بهدنبال پذیرش تحصیلی ترکیه هستند تا بتوانند با شرایطی آسانتر وارد مسیر تحصیلات بینالمللی شوند.
در این مقاله که به عنوان یک راهنمای جامع تنظیم شده، شما را با تمام جنبههای تحصیل ترکیه آشنا میکنیم؛ از مزایا و فرصتها گرفته تا شرایط تحصیل در ترکیه، روند اخذ پذیرش تحصیلی ترکیه، هزینهها، ویزا، زندگی دانشجویی و فرصتهای شغلی پس از فارغالتحصیلی.
همچنین به بررسی مدارک لازم برای تحصیل در ترکیه میپردازیم و نکاتی کاربردی برای کسانی که قصد ادامه تحصیل در ترکیه را دارند ارائه خواهیم داد. این اطلاعات میتواند مسیر شما را برای آغاز یک تجربه تحصیلی بینالمللی موفق در کشور ترکیه هموارتر کند.
فهرست مطالب
- 1 چرا تحصیل در ترکیه؟
- 2 نظام آموزشی ترکیه، مقاطع تحصیلی و دانشگاهها
- 3 هزینههای تحصیل در ترکیه
- 4 بورسیههای تحصیلی ترکیه
- 5 برترین دانشگاههای ترکیه
- 6 محبوب ترین رشته های تحصیلی در دانشگاه های ترکیه
- 7 مراحل پذیرش تحصیلی از دانشگاههای ترکیه
- 8 تحصیل در ترکیه یا تحصیل در انگلستان
- 9 سوالات متداول درباره تحصیل در ترکیه
چرا تحصیل در ترکیه؟
از مزایای تحصیلی در ترکیه می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
هزینههای تحصیل و زندگی مقرون به صرفه
یکی از مهمترین دلایل جذابیت تحصیل در ترکیه، هزینههای تحصیل و زندگی نسبتاً پایین در مقایسه با کشورهای اروپایی و آمریکایی است. شهریه دانشگاههای ترکیه، چه دولتی و چه خصوصی، در مقایسه با سایر کشورها بسیار مناسبتر است و دانشجویان میتوانند با بودجهای معقول، تحصیل با کیفیتی را تجربه کنند. علاوه بر این، هزینههای زندگی دانشجویی در ترکیه مانند مسکن، خوراک، حمل و نقل و… نیز نسبتاً پایین است و دانشجویان میتوانند به راحتی از پس هزینههای خود برآیند. این موضوع، تحصیل در ترکیه را به گزینهای ایدهآل برای دانشجویانی تبدیل میکند که به دنبال یک مقصد تحصیلی با کیفیت و در عین حال مقرون به صرفه هستند.
کیفیت بالای آموزش و اعتبار دانشگاههای ترکیه
دانشگاههای ترکیه در سالهای اخیر پیشرفت چشمگیری در زمینه کیفیت آموزش داشتهاند و بسیاری از آنها در رتبهبندیهای جهانی جایگاههای خوبی را کسب کردهاند. اعتبار بالای دانشگاههای ترکیه باعث شده است که مدارک تحصیلی این دانشگاهها در سراسر جهان مورد قبول باشند و فارغالتحصیلان این دانشگاهها بتوانند به راحتی وارد بازار کار شوند یا در مقاطع تحصیلی بالاتر در دانشگاههای معتبر دنیا ادامه تحصیل دهند. بسیاری از دانشگاههای ترکیه برنامههای تبادل دانشجو با دانشگاههای اروپایی و آمریکایی دارند و این امر فرصتهای ارزشمندی را برای دانشجویان فراهم میکند تا بخشی از تحصیل خود را در کشورهای دیگر بگذرانند.
تنوع رشتههای تحصیلی در دانشگاه های ترکیه
تنوع رشتههای تحصیلی یکی دیگر از مزایای تحصیل در ترکیه است. دانشگاههای ترکیه طیف گستردهای از رشتهها را در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا ارائه میدهند و دانشجویان میتوانند با توجه به علاقه و استعداد خود رشته تحصیلی مورد نظرشان را انتخاب کنند.
امکان تحصیل به زبان انگلیسی در دانشگاه های ترکیه
بسیاری از دانشگاههای ترکیه امکان تحصیل به زبان انگلیسی را در برخی از رشتهها فراهم کردهاند و دانشجویان بینالمللی میتوانند بدون نیاز به دانستن زبان ترکی، در این دانشگاهها به تحصیل بپردازند. البته، یادگیری زبان ترکی استانبولی میتواند به دانشجویان در برقراری ارتباط با مردم محلی و آشنایی با فرهنگ ترکیه کمک کند.
موقعیت جغرافیایی ترکیه و پل ارتباطی با اروپا و آسیا
ترکیه با قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی استراتژیک بین اروپا و آسیا، به عنوان یک پل ارتباطی بین این دو قاره شناخته میشود. این موقعیت جغرافیایی ممتاز، مزایای زیادی را برای دانشجویان بینالمللی فراهم میکند؛ از جمله امکان سفر آسان به کشورهای اروپایی و آسیایی، آشنایی با فرهنگهای مختلف و دسترسی به فرصتهای شغلی متنوع در هر دو قاره. تحصیل در ترکیه به دانشجویان این امکان را میدهد که از نزدیک با فرهنگهای مختلف آشنا شوند و تجربیات ارزشمندی را کسب کنند.
فرصتهای شغلی پس از فارغالتحصیلی در ترکیه و جهان
یکی از دغدغههای اصلی دانشجویان پس از فارغالتحصیلی، پیدا کردن شغل مناسب است. تحصیل در ترکیه میتواند فرصتهای شغلی خوبی را برای فارغالتحصیلان در ترکیه و سایر کشورهای جهان فراهم کند. اقتصاد ترکیه در حال رشد است و نیاز به نیروی کار متخصص در بخشهای مختلف وجود دارد. فارغالتحصیلان دانشگاههای ترکیه میتوانند با توجه به رشته تحصیلی و مهارتهای خود، در شرکتهای ترک یا بینالمللی مشغول به کار شوند یا کسب و کار خود را راهاندازی کنند.
نظام آموزشی ترکیه، مقاطع تحصیلی و دانشگاهها
در ادامه به بررسی نظام آموزشی ترکیه و انواع مقاطع تحصیلی در این کشور می پردازیم.
انواع مقاطع تحصیلی در ترکیه
نظام آموزش عالی در ترکیه شامل چهار مقطع تحصیلی اصلی است:
- کاردانی (Önlisans)
- کارشناسی (Lisans)
- کارشناسی ارشد (Yüksek Lisans)
- دکترا (Doktora)
دوره کاردانی معمولاً دو سال طول میکشد و بیشتر به آموزشهای فنی و حرفهای اختصاص دارد. دوره کارشناسی در ترکیه چهار سال طول میکشد و دانشجویان در رشتههای مختلف علوم پایه، مهندسی، علوم انسانی، علوم اجتماعی، پزشکی و هنر به تحصیل میپردازند. دورههای کارشناسی ارشد و دکترا در ترکیه به ترتیب دو و چهار سال به طول میانجامند و به آموزش تخصصی و پژوهش در رشتههای مختلف اختصاص دارند.
دانشگاههای دولتی و خصوصی ترکیه
در ترکیه، دو نوع دانشگاه وجود دارد: دانشگاههای دولتی و دانشگاههای خصوصی. دانشگاههای دولتی ترکیه معمولاً از بودجه دولتی تأمین میشوند و شهریه کمتری نسبت به دانشگاههای خصوصی دارند. دانشگاههای خصوصی ترکیه توسط بنیادها و مؤسسات خصوصی اداره میشوند و شهریه آنها بالاتر است. البته، دانشگاههای خصوصی ترکیه معمولاً امکانات رفاهی و آموزشی بیشتری را در اختیار دانشجویان قرار میدهند و از نظر سطح علمی و رتبهبندی جهانی نیز در جایگاه خوبی قرار دارند. انتخاب بین دانشگاه دولتی و خصوصی بستگی به عوامل مختلفی مانند بودجه، رشته تحصیلی، سطح علمی دانشگاه و امکانات رفاهی دارد.
این دانشگاه ها از برترین دانشگاههای ترکیه هستند که در سطح جهانی نیز شناخته شدهاند. همچنین این دانشگاهها در رشتههای مختلفی مانند مهندسی، علوم پایه، پزشکی، علوم انسانی و علوم اجتماعی برنامههای تحصیلی با کیفیتی را ارائه میدهند. انتخاب دانشگاه مناسب برای تحصیل در ترکیه، بستگی به رشته تحصیلی مورد نظر و سطح علمی دانشگاه دارد. برای مثال، برای تحصیل پزشکی در ترکیه، دانشگاههای حاجت تپه، استانبول و آنکارا از بهترین گزینهها هستند. برای رشتههای مهندسی، دانشگاههای فنی استانبول، خاورمیانه و بوغازیچی انتخابهای مناسبی میباشند.
سیستم نمرهدهی و ارزشیابی تحصیلی در ترکیه
سیستم نمرهدهی در دانشگاههای ترکیه معمولاً بر اساس سیستم حروف الفبا A، B، C، D، F و یا سیستم نمرهدهی از 0 تا 100 است. حداقل نمره قبولی در هر درس معمولاً D یا 60 از 100 است. ارزشیابی تحصیلی دانشجویان در هر درس بر اساس عوامل مختلفی مانند امتحانات میان ترم و پایان ترم، کوئیزها، پروژهها، ارائهها و فعالیتهای کلاسی انجام میشود. سیستم ارزشیابی تحصیلی در دانشگاههای ترکیه به گونهای طراحی شده است که دانشجویان را به یادگیری فعال و مشارکت در فعالیتهای کلاسی تشویق کند.
هزینههای تحصیل در ترکیه
هزینه های تحصیل در ترکیه که شامل شهریه، هزینه زندگی، اجاره خانه و خورد و خوراک می شود به شرح زیر هستند.
شهریه دانشگاههای ترکیه چقدر است؟
شهریه دانشگاههای ترکیه بسته به نوع دانشگاه (دولتی یا خصوصی)، مقطع تحصیلی، رشته تحصیلی و زبان تحصیل (ترکی یا انگلیسی) متفاوت است. شهریه دانشگاههای دولتی ترکیه معمولاً کمتر از دانشگاههای خصوصی است. همچنین، شهریه رشتههایی مانند پزشکی و دندانپزشکی بالاتر از سایر رشتهها است. شهریه تحصیل به زبان انگلیسی نیز ممکن است بیشتر از تحصیل به زبان ترکی باشد. با این حال، همانطور که قبلا ذکر شد، در مجموع شهریه دانشگاههای ترکیه در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی، مقرونبهصرفهتر است.
شهریه دانشگاههای ترکیه برای دانشجویان بینالمللی به لیر ترکیه محاسبه میشود، اما برای مقایسه بهتر، معادل دلاری آن نیز در اینجا ذکر میشود. به خاطر داشته باشید که نرخ تبدیل لیر به دلار متغیر است و ارقام زیر فقط تخمینی کلی هستند. همیشه برای اطلاعات دقیق و بهروز، به وبسایت دانشگاه مورد نظر خود مراجعه کنید. همچنین، شهریهها ممکن است هر سال تغییر کنند.
شهریه دانشگاههای دولتی (برای دانشجویان بینالمللی)
مقطع کارشناسی: 4000 تا 30,000 لیر ترکیه در سال (معادل تقریبی 200 تا 1500 دلار آمریکا) – برای رشتههایی مانند علوم انسانی، اجتماعی، آموزش
مقطع کارشناسی (رشتههای پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی)
10000 تا 40,000 لیر ترکیه در سال (معادل تقریبی 500 تا 2000 دلار آمریکا و گاهی بیشتر) – بسته به دانشگاه
مقطع کارشناسی ارشد
6000 تا 40,000 لیر ترکیه در سال (معادل تقریبی 300 تا 2000 دلار آمریکا)
مقطع دکترا
8000 تا 50,000 لیر ترکیه در سال (معادل تقریبی 400 تا 2500 دلار آمریکا)
شهریه دانشگاههای خصوصی (برای دانشجویان بینالمللی)
مقطع کارشناسی
100000 تا 400,000 لیر ترکیه در سال (معادل تقریبی 5000 تا 20000 دلار آمریکا)
مقطع کارشناسی ارشد
120000 تا 500,000 لیر ترکیه در سال (معادل تقریبی 6000 تا 25000 دلار آمریکا)
مقطع دکترا
160000 تا 600,000 لیر ترکیه در سال (معادل تقریبی 8000 تا 30000 دلار آمریکا)
بیشتر بخوانید: هزینه تحصیل در انگلستان چقدر است
بورسیههای تحصیلی ترکیه
دولت ترکیه و بسیاری از دانشگاهها و مؤسسات خصوصی، بورسیههای تحصیلی متنوعی را برای دانشجویان بینالمللی ارائه میدهند. این بورسیهها ممکن است شامل پوشش کامل یا بخشی از شهریه دانشگاه، هزینههای زندگی، هزینههای رفت و آمد و بیمه درمانی باشند. شرایط اخذ بورسیههای تحصیلی ترکیه متفاوت است و معمولاً شامل داشتن معدل بالا، سوابق تحصیلی خوب، مهارت زبان و انگیزهنامه قوی میشود. اطلاعات مربوط به بورسیههای تحصیلی ترکیه را میتوان از طریق وبسایتهای دانشگاهها، سفارتخانهها و کنسولگریهای ترکیه و سازمانهای مرتبط با آموزش بینالمللی به دست آورد.
بیشتر بخوانید:بورسیه های تحصیلی در انگلستان
برترین دانشگاههای ترکیه
بسیاری از دانشگاههای ترکیه در رتبهبندیهای جهانی دانشگاهها جایگاههای خوبی را کسب کردهاند. بهترین دانشگاه های ترکیه به ترتیب در لیست زیر آورده شده اند:
- Boğaziçi Üniversitesi
- Istanbul Teknik Üniversitesi
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- ç Üniversitesi
- Sabancı Üniversitesi
- Bilkent Üniversitesi
محبوب ترین رشته های تحصیلی در دانشگاه های ترکیه
بهترین و پرطرفدارترین رشته ها در دانشگاه های ترکیه معمولا عبارتند از:
- پزشکی
- دندان پزشکی
- رشته های مهندسی
- هنر و معماری
- داروسازی
- مدیرت، بیزینس و بازرگانی
مراحل پذیرش تحصیلی از دانشگاههای ترکیه
برای گرفتن پذیرش تحصیلی از دانشگاه های ترکیه باید مراحل زیر را طی کنید:
انتخاب رشته و دانشگاه
انتخاب رشته و دانشگاه مناسب، اولین و مهمترین قدم برای تحصیل در ترکیه است. برای انتخاب رشته تحصیلی، باید به علایق، استعدادها و اهداف شغلی خود توجه کنید. همچنین، باید بازار کار رشته تحصیلی مورد نظر را در ترکیه و سایر کشورها بررسی کنید. برای انتخاب دانشگاه، باید به عواملی مانند رتبهبندی دانشگاه، سطح علمی اساتید، امکانات آموزشی و رفاهی، شهریه دانشگاه و موقعیت جغرافیایی دانشگاه توجه کنید. همچنین، تحصیل به زبان انگلیسی در ترکیه برای برخی متقاضیان الویت دارد که لازمه آن بررسی دقیق وب سایت دانشگاه ها و اطلاع از کورس های انگلیسی زبان ارائه شده در هر دانشگاه است.
آمادهسازی مدارک مورد نیاز
پس از انتخاب رشته و دانشگاه، باید مدارک مورد نیاز برای اخذ پذیرش را آماده کنید. این مدارک معمولاً شامل مدرک دیپلم و ریز نمرات، پاسپورت، عکس، گواهینامه زبان (در صورت نیاز)، نتایج آزمونهای ورودی دانشگاههای ترکیه مانند آزمون YOS یا SAT ترکیه و انگیزهنامه میشوند. تمام مدارک باید به زبان ترکی یا انگلیسی ترجمه رسمی شوند و به تایید مراجع ذیصلاح برسند.
آزمونهای ورودی دانشگاههای ترکیه
بسیاری از دانشگاههای ترکیه برای پذیرش دانشجویان بینالمللی، از دانشجویان درخواست می کنند در آزمونهای ورودی مرتبط شرکت کنند و نتایج آن ها را ارسال کنند. مهمترین این آزمونها عبارتند از:
آزمون یوس YOS (Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı)
این آزمون توسط خود دانشگاهها برگزار میشود و شامل سوالاتی در زمینه هوش، ریاضیات و هندسه است. هر دانشگاه ممکن است ساختار و محتوای متفاوتی برای آزمون YOS خود داشته باشد. بنابراین متقاضیان باید قبل از شرکت در آزمون، اطلاعات لازم را در مورد ساختار و محتوای آزمون دانشگاه مورد نظر خود کسب کنند.
آزمون SAT (Scholastic Assessment Test)
این آزمون یک آزمون استاندارد بینالمللی است که برای سنجش مهارتهای ریاضیات و زبان انگلیسی دانشآموزان دبیرستانی برگزار میشود. برخی از دانشگاههای ترکیه نتایج آزمون SAT را به عنوان مدرک ورودی میپذیرند.
اپلای آنلاین و ارسال مدارک
پس از آمادهسازی مدارک و کسب نتایج آزمونها، باید به وبسایت دانشگاه مورد نظر مراجعه کرده و فرم درخواست پذیرش را به صورت آنلاین تکمیل کنید. سپس باید مدارک مورد نیاز را اسکن کرده و به همراه فرم درخواست پذیرش ارسال کنید. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد که اصل مدارک را نیز از طریق پست به دانشگاه ارسال کنید. متقاضیان باید قبل از ارسال مدارک، از صحت اطلاعات و کامل بودن مدارک ارسالی اطمینان حاصل کنند.
مصاحبه (در صورت نیاز) و دریافت نامه پذیرش
در برخی موارد، ممکن است دانشگاه از متقاضیان دعوت به مصاحبه کند. مصاحبه ممکن است به صورت حضوری یا آنلاین انجام شود. هدف از مصاحبه، ارزیابی دقیقتر مهارتها و انگیزههای متقاضیان است. در صورت موفقیت در مصاحبه و داشتن شرایط لازم، دانشگاه نامه پذیرش را برای متقاضی صادر میکند. نامه پذیرش نشاندهنده موافقت دانشگاه با تحصیل متقاضی در رشته و مقطع تحصیلی مورد نظر است.
تحصیل در ترکیه یا تحصیل در انگلستان
تحصیل در ترکیه و انگلستان هر دو مزایا و معایبی دارند که بسته به شرایط و اهداف تحصیلی شما ممکن است یکی را بر دیگری ترجیح دهید. در ادامه به مقایسه این دو کشور از جنبههای مختلف میپردازیم:
سیستم آموزشی
ترکیه
سیستم آموزش عالی ترکیه در سالهای اخیر پیشرفتهای چشمگیری داشته و بسیاری از دانشگاههای این کشور در سطح بینالمللی شناخته شدهاند. دانشگاههای ترکیه از سیستم آموزشی اروپایی (بولونیا) پیروی میکنند که مدارک آنها در سراسر اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر قابل قبول است. تمرکز بر آموزش تئوری و عملی به طور همزمان است.
انگلستان
انگلستان دارای یکی از قدیمیترین و معتبرترین سیستمهای آموزشی در جهان است. دانشگاههای انگلستان به دلیل کیفیت بالای آموزش، تحقیقات پیشرفته و محیط آکادمیک پویا، در سطح جهانی بسیار مورد توجه هستند. سیستم آموزشی انگلستان بر تفکر انتقادی، یادگیری مستقل و پژوهشمحوری تأکید دارد.
زبان تحصیل
ترکیه
زبان اصلی تحصیل در دانشگاههای ترکیه، ترکی استانبولی است. با این حال، بسیاری از دانشگاهها برنامههای تحصیلی به زبان انگلیسی نیز ارائه میدهند، به خصوص در مقاطع تحصیلات تکمیلی.
انگلستان
زبان اصلی تحصیل در دانشگاههای انگلستان، انگلیسی است. بنابراین، داشتن مهارت زبان انگلیسی برای تحصیل در این کشور ضروری است.
هزینههای تحصیل و زندگی
ترکیه
هزینه تحصیل و زندگی در ترکیه به طور قابل توجهی پایینتر از انگلستان است. شهریه دانشگاهها بسته به رشته و دانشگاه متفاوت است، اما به طور کلی مقرون به صرفهتر از انگلستان است. هزینههای زندگی مانند مسکن، غذا و حمل و نقل نیز در ترکیه پایینتر است.
انگلستان
هزینه تحصیل در انگلستان بسیار بالا است. شهریه دانشگاهها برای دانشجویان بینالمللی به طور قابل توجهی بیشتر از دانشجویان داخلی است. هزینههای زندگی نیز در شهرهای بزرگ انگلستان مانند لندن بسیار بالا است.
شرایط پذیرش
ترکیه
شرایط پذیرش در دانشگاههای ترکیه بسته به مقطع و رشته تحصیلی متفاوت است. به طور کلی، برای پذیرش در مقطع کارشناسی، داشتن مدرک دیپلم دبیرستان و شرکت در آزمونهای ورودی دانشگاه (YÖS یا SAT) الزامی است. برای پذیرش در مقاطع تحصیلات تکمیلی، داشتن مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد مرتبط و همچنین ارائه نمرات زبان انگلیسی (مانند تافل یا آیلتس) الزامی است.
انگلستان
شرایط پذیرش در دانشگاههای انگلستان نیز بسته به مقطع و رشته تحصیلی متفاوت است. برای پذیرش در مقطع کارشناسی، داشتن مدرک دیپلم دبیرستان با نمرات بالا و ارائه مدرک زبان انگلیسی با نمره قابل قبول (معمولاً آیلتس) الزامی است. برای پذیرش در مقاطع تحصیلات تکمیلی، داشتن مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد مرتبط با نمرات بالا، ارائه توصیه نامه از اساتید، انگیزه نامه قوی و همچنین ارائه مدرک زبان انگلیسی با نمره بالا الزامی است.
بیشتر بخوانید: راهنمای مهاجرت کاری به انگلستان
سوالات متداول درباره تحصیل در ترکیه
شهریه دانشگاهها بسته به دانشگاه، رشته و مقطع تحصیلی متغیر است. دانشگاههای دولتی شهریه کمتری نسبت به دانشگاههای خصوصی دارند.
بله، بسیاری از دانشگاههای ترکیه برنامههای تحصیلی به زبان انگلیسی ارائه میدهند.
اطلاعات مربوط به بورسیهها را میتوانید از وبسایت دانشگاهها، سفارت ترکیه و سازمانهای مرتبط دریافت کنید.
بله، دانشجویان بینالمللی میتوانند با دریافت مجوز کار، به صورت پارهوقت کار کنند.
هزینه زندگی در ترکیه به سبک زندگی و شهر محل تحصیل بستگی دارد، اما به طور کلی کمتر از بسیاری از کشورهای اروپایی است.